درمان اوزون واژینال شامل وارد کردن گاز اوزون یا آب اوزوندار به واژن است که با هدف ضدعفونی، کاهش التهاب یا درمان عفونتهای خاص واژینال انجام میشود. این روش در طب جایگزین بهعنوان گزینهای برای درمان برخی مشکلات زنان مورد توجه قرار گرفته، هرچند هنوز در بسیاری از کشورها از نظر علمی و قانونی بهطور کامل تأیید نشده است.
شواهد علمی موجود
درمان عفونت قارچی واژن (کاندیدیاز مقاوم)
مطالعهای در دانشگاه شمس قاهره بر روی ۵۰ زن نشان داد که درمان با اوزون واژینال توانست علائم بیماری را در ۸۸ درصد از بیماران بهبود دهد؛ در حالی که در گروه درمان استاندارد با داروهای ضدقارچ، این رقم تنها ۵۶ درصد بود. همچنین میزان بازگشت بیماری در گروه اوزون کمتر گزارش شد.
تأثیر بر فلور طبیعی واژن
در پژوهشی روی ۳۰ زن سالم، استفاده از آب اوزوندار نشان داد که باکتریهای مفید واژن، مانند لاکتوباسیلها، تغییر محسوسی نکردهاند. معیارهایی مانند بار میکروبی یا امتیاز Nugent نیز تفاوت معناداری نداشتند. این نتایج نشان میدهد اوزون در غلظتهای مشخص میتواند نسبتاً بیخطر باشد.
کاهش التهاب لگنی در مطالعات حیوانی
مطالعات حیوانی نشان دادهاند که تزریق اوزون در ناحیه لگن باعث کاهش پروتئینهای التهابی مانند IL‑6 و TNF‑α شده و آسیب به بافت اندومتر را کاهش داده است. با این حال، هنوز شواهد انسانی کافی برای تأیید این اثرات وجود ندارد.
مروری بر اثربخشی در سلامت تولیدمثل
مروری بر مطالعات انجامشده در سال ۲۰۱۹ نشان داد که اوزون ممکن است در مواردی مانند باز کردن لولههای فالوپ، کاهش واژینیت و پیشگیری از اندومتریوز مؤثر باشد. اما بیشتر این دادهها بر پایه مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی هستند و هنوز بهطور گسترده در انسانها بررسی نشدهاند.
خطرات و ملاحظات پزشکی
هشدار سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)
FDA استفاده پزشکی از اوزون را تأیید نمیکند و آن را گازی سمی با عوارض بالقوه جدی میداند. دوزهای مورد نیاز برای ضدعفونی، فراتر از محدودهای هستند که بدن انسان بتواند بدون آسیب تحمل کند.
تجربههای گزارششده توسط کاربران
برخی کاربران تجربههایی از سوزش، خشکی، تحریک یا خارش واژن پس از استفاده از اوزون داشتهاند. همچنین مواردی از تشدید عفونت یا بازگشت علائم نیز گزارش شده است. برخی دیگر نیز از بهبود علائم مزمن یا التهابی سخن گفتهاند، اما این تجربیات شخصی فاقد تأیید علمی رسمیاند.
نبود مطالعات گسترده انسانی
اکثر مطالعات انجامشده در این حوزه محدود، کوچک و گاه بدون گروه کنترل هستند. هنوز شواهد قطعی برای اثربخشی یا بیخطر بودن این روش در بلندمدت وجود ندارد و به همین دلیل، استفاده گسترده از آن توصیه نمیشود.
جمعبندی
موضوعوضعیت علمیاثربخشی در درمان قارچ واژینالشواهد اولیه مثبت (مطالعات محدود)تأثیر بر فلور واژینالبیتأثیر در شرایط کنترلشدهکاهش التهاب لگنیمحدود به مطالعات حیوانیخطرات و عوارض احتمالیسوزش، خشکی، التهاب، احتمال عودسطح اعتبار علمیپایین، نیازمند تحقیقات گستردهتر
استفاده از اوزون واژینال تنها باید با مشورت پزشک متخصص و پس از بررسی دقیق شرایط بیمار انجام شود. در صورت انجام، رعایت اصول بهداشتی، پایش دقیق علائم و استفاده همزمان از مکملهای پروبیوتیک پیشنهاد میشود.
برچسبها:
اوزونتراپی واژینال، سلامت زنان، درمان جایگزین، عفونت قارچی، واژینیت، التهاب لگنی، طب مکمل، پایگاه خبری پهنه پرواز
منبع:
وبسایت درمانکده – درمان با اوزون واژینال