دانشمندان مؤسسه پیکاور در MIT در پژوهشی تازه نشان داده‌اند که مغز انسان هنگام بازگشت به تمرکز پس از حواس‌پرتی، از الگوهای موجی و چرخشی فعالیت عصبی در قشر پیش‌پیشانی استفاده می‌کند. این یافته می‌تواند درک تازه‌ای از نحوه بازیابی تمرکز و کارکرد حافظه فعال ارائه دهد.
جزئیات پژوهش:
در این مطالعه، پژوهشگران هنگام اجرای یک وظیفه‌ی حافظه‌ی بصری در حیوانات، فعالیت صدها نورون را در قشر پیش‌پیشانی ثبت کردند. نتایج نشان داد زمانی که ذهن از مسیر وظیفه منحرف می‌شود و دوباره برمی‌گردد، امواج عصبی به‌صورت چرخشی در مغز حرکت می‌کنند و اگر این چرخش کامل انجام شود، عملکرد درست اتفاق می‌افتد؛ اما در صورت ناقص‌ماندن، خطا رخ می‌دهد.
یافته‌های کلیدی:
این الگوهای چرخشی نه‌تنها ریاضی بلکه فیزیکی و قابل‌مشاهده در سطح قشر مغز هستند.
هرچه فاصله زمانی بین حواس‌پرتی و پاسخ بیشتر باشد، مغز فرصت بیشتری برای تکمیل این «چرخش بازگشتی» و بازیابی تمرکز دارد.
پژوهشگران معتقدند مغز برای انجام این فرایند از محاسبات آنالوگ استفاده می‌کند؛ روشی کم‌مصرف‌تر از پردازش دیجیتال.
اهمیت و کاربردها:
این کشف می‌تواند در درمان اختلالات توجه و تمرکز، توسعه‌ی فناوری‌های نوروفیدبک و بهبود روش‌های آموزشی مؤثر باشد. شناخت نحوه عملکرد مغز در بازگشت از حواس‌پرتی، راه را برای طراحی ابزارهایی جهت افزایش بهره‌وری ذهنی و تمرکز باز می‌کند.
محدودیت پژوهش:
این مطالعه روی حیوانات انجام شده و برای تعمیم نتایج به انسان، تحقیقات بیشتری لازم است. همچنین هنوز مشخص نیست که آیا همین الگو در تمام انواع فعالیت‌های شناختی رخ می‌دهد یا نه.
منبع: ScienceDaily – MIT scientists discover how the brain spins back into focus (2025)
علوم_اعصاب #تمرکز #MIT #پژوهش #مغز #حواس‌پرتی #علم
