در بسیاری از خانواده‌ها بعد از مراسم ترحیم، سؤالی رایج در اذهان شکل می‌گیرد: «چرا عزیز فوت‌شده‌مان در خواب به دیدارمان نمی‌آید؟» در این گزارش، از زوایای مختلف علمی، روان‌شناختی، مذهبی، معنوی و محیطی، دلایل احتمالی و راهکارهایی آمده است که شاید پاسخی آرامش‌بخش به این پرسش باشد.
۱. دلیل روان‌شناختی و علمی:
رویاها بازتابی از ناخودآگاه‌اند و زمانی که فرد درگیر اضطراب، افسردگی یا مشغله‌های فکری روزانه باشد، ذهن قادر به پردازش خاطرات فوت‌شده نخواهد بود. همچنین عواملی چون مصرف دارو، اختلالات خواب، شرایط محیطی نامناسب و تغذیه نامناسب می‌توانند خواب معنوی را مختل کنند.
۲. نگاه مذهبی و معنوی:
در منابع اسلامی آمده که دیدن متوفی در خواب ارتباط مستقیم با آزادی روح او در عالم برزخ دارد. گاهی خداوند برای حفظ احترام یا پوشاندن آبروی فرد، ممکن است روح را از نمایان شدن در رویا بازدارد. دین آموزان بر پاکی درون تأکید دارند؛ اما این بدان معنا نیست که اگر کسی خواب میت را نمی‌بیند، الزماً گناه‌کار است.
۳. عوامل تأثیرگذار و محیطی:
اتاق خواب آرام، نور مناسب، و انرژی مثبت، همراه با تغذیه سبک پیش از خواب، محیطی فراهم می‌آورد تا ذهن بتواند به خواب عمیق برود. پرهیز از غذاهای سنگین، کافئین و مواد محرک نیز توصیه شده تا کیفیت خواب و احتمال دیدن خواب معنوی بهبود یابد.
۴. ارتباط عاطفی و معنوی:
میزان وابستگی عاطفی، احساسات زیرین مانند گناه یا ناراحتی ناپایدار، یا رابطه‌های حل‌نشده با میت، ممکن است مانعی در کانال معنوی دیدار در خواب شود.
۵. راهکارهای پیشنهادی:
خواندن سوره‌های شمس، لیل، قدر، کافرون، اخلاص و معوذتین، پس از آن صد بار تسبیح توحید و صد صلوات بر پیامبر و آل، در حال طهارت و وضو، همراه با خوابیدن به پهلوی راست با صورت به سمت قبله، تا هفت شب متوالی، از جمله توصیه‌های مذهبی است. همچنین دعا، صدقه، فضایل خیریه به نیت میت و بهبود بهداشت خواب و آرامش روانی (از طریق مدیتیشن، ذکر یا یادآوری خاطرات مثبت) موثرند.
منبع: رسانه «الف» (گزارش بازرگانی شماره ۵۰۶۸۸۶، منتشر شده در ۲۷ مرداد ۱۴۰۴ – ۱۸ آگوست ۲۰۲۵)
برچسب‌ها (خطی): روان‌شناسی، معنویت، خواب، رویا، مذهبی، راهکار، ارتباط با میت، آرامش روانی
