پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد بسیاری از واژه‌های مرتبط با طبیعت در حال ناپدید شدن از زبان هستند. کلماتی مانند «رودخانه»، «چمنزار»، «ساحل»، «منقار» و «شاخه» که روزگاری در ادبیات و گفت‌وگوهای روزمره جایگاه ویژه‌ای داشتند، امروز کمتر شنیده می‌شوند.
بررسی داده‌های پایگاه گوگل بوکس «ان‌گرام ویور» از سال ۱۸۰۰ تا ۲۰۱۹ نشان می‌دهد که میزان استفاده از واژه‌های طبیعت‌محور، به‌ویژه از نیمه قرن نوزدهم به بعد، به‌شدت کاهش یافته است. پژوهشگران این تغییر را نتیجه صنعتی شدن، رشد شهرنشینی و فاصله گرفتن تدریجی انسان‌ها از محیط‌های طبیعی می‌دانند.
مایلز ریچاردسون، پژوهشگر دانشگاه دربی بریتانیا، تأکید می‌کند که این کاهش تنها یک تغییر زبانی نیست، بلکه نشانه‌ای از کاهش ارتباط عاطفی و فرهنگی نسل‌های جدید با طبیعت است. او می‌گوید زبان بازتابی از ذهن و فرهنگ انسان‌هاست و وقتی واژه‌های طبیعت کم‌کم محو می‌شوند، در واقع رابطه ما با جهان طبیعی نیز در حال کم‌رنگ شدن است.
هرچند این تحقیق محدودیت‌هایی دارد، مانند انتخاب متون نماینده یا نوع واژه‌های بررسی‌شده، اما مطالعات مشابه در ادبیات، تصویرسازی و رسانه‌ها نیز نتایجی یکسان را تأیید کرده‌اند. حتی مدل‌های شبیه‌سازی رایانه‌ای نشان داده‌اند که کاهش واژه‌های طبیعت‌محور با دقتی بالا (خطای کمتر از ۵ درصد) قابل پیش‌بینی است.
کارشناسان هشدار می‌دهند که این روند تنها یک موضوع زبانی نیست، بلکه می‌تواند پیامدهایی برای سلامت روان انسان‌ها نیز داشته باشد. آن‌ها معتقدند باید از طریق آموزش، ادبیات و فرهنگ‌سازی، پیوند از دست رفته انسان و طبیعت را دوباره بازسازی کنیم تا هم زبان غنی‌تر شود و هم محیط زیست و سلامت روانی نسل‌های آینده حفظ گردد.
منبع: عصر ایران
برچسب‌ها: زبان، طبیعت، فرهنگ
