آرتروز یکی از شایع ترین بیماری های مزمن مفصلی است که می تواند هر بخشی از بدن را درگیر کند.
به گزارش پایگاه خبری پهنه پرواز به نقل از دکتر فوت ، بسیاری از افراد برای انجام کارهای روزمره مانند نوشتن، رانندگی، یا حتی گرفتن وسایل، از دست چپ استفاده می‌کنند (به ویژه افراد چپ دست).
آرتروز چیست؟
آرتروز اصطلاحی کلی برای توصیف التهاب مفاصل است که با تخریب تدریجی غضروف مفصل همراه است. رایج ترین نوع آن، آرتروز یا استئوآرتریت است که معمولاً در سنین میانسالی و سالمندی بروز می کند. این بیماری می تواند مفاصل انگشتان، مچ دست و حتی آرنج را نیز درگیر کند.
چرا دست چپ؟
در برخی افراد، آرتروز ممکن است تنها در یک دست و به طور خاص در دست چپ ظاهر شود. این حالت می تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد:
استفاده بیش ازحد از دست چپ (مثلاً در ورزش، شغل یا عادت های روزمره)
سابقه‌ی آسیب دیدگی یا شکستگی در دست چپ
عوامل ژنتیکی یا زمینه ای دیگر که ممکن است فقط روی یک سمت بدن اثر بگذارند.
علائم آرتروز در دست چپ
علائم آرتروز بسته به شدت بیماری و مفصل درگیر ممکن است متفاوت باشند. در ادامه، به مهم ترین علائم آرتروز دست چپ اشاره می‌کنیم:
درد مداوم یا متناوب
مهم ترین علامت آرتروز، درد در مفاصل است. این درد ممکن است:
در هنگام استفاده از دست چپ شدت یابد (مثل نوشتن یا گرفتن اشیاء)
در هوای سرد یا پس از دوره ای بی حرکتی (مثلاً پس از بیدار شدن از خواب) بیشتر شود
گاه به گاه ظاهر شود اما به مرور مزمن گردد
خشکی مفاصل، به ویژه در صبح
افرادی که به آرتروز دست چپ مبتلا هستند، اغلب از خشکی مفاصل هنگام بیدار شدن شکایت دارند. این خشکی معمولاً حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد و با حرکت دادن دست، بهبود می‌یابد.
کاهش دامنه حرکتی
یکی از نشانه های پیشرفته آرتروز، کاهش دامنه حرکتی مفصل است. به‌عنوان مثال:
نمی توانید انگشتانتان را کاملاً باز یا مشت کنید
چرخاندن مچ دست دشوار یا همراه با درد است
گرفتن یا بلند کردن اشیاء سنگین با دست چپ دشوار شده است
تورم و التهاب مفاصل
در آرتروز، ممکن است مفاصل درگیر متورم شوند. این تورم معمولاً با درد و حساسیت به لمس همراه است. تورم ممکن است:
در مفاصل انگشتان (مفصل میانی یا انتهایی)
در مچ دست
یا در ناحیه کف دست و کنار انگشت شست مشاهده شود
تغییر شکل انگشتان یا مفاصل
با پیشرفت بیماری، مفاصل ممکن است دچار تغییر شکل شوند. در دست چپ، این تغییرات می تواند شامل موارد زیر باشد:
انحراف انگشتان به سمت بیرون یا داخل
برجسته شدن مفاصل به‌خصوص مفاصل بین بندی
بروز برجستگی‌های استخوانی معروف به گره های هبردن و گره های بوشار
صدای تق‌تق یا سایش
یکی دیگر از علائم شایع آرتروز، شنیدن صدای تق‌تق یا سایش هنگام حرکت مفاصل دست است. این صدا به دلیل از بین رفتن غضروف و تماس استخوان ها با یکدیگر ایجاد می شود.
ضعف یا خستگی سریع دست
ممکن است هنگام استفاده از دست چپ، احساس ضعف کنید یا به سرعت خسته شوید. انجام کارهایی مانند باز کردن درِ شیشه یا فشار دادن دکمه ها ممکن است سخت تر شود.
آرتروز در کدام مفاصل دست چپ شایع تر است؟
آرتروز می‌تواند مفاصل مختلفی از دست چپ را درگیر کند. شایع ترین مفاصل درگیر عبارتند از:
مفصل پایه شست (CMC)
مفاصل بین بند انگشتان ( PIP و DIP)
مفصل مچ دست
مفصل آرنج (در موارد پیشرفته‌تر)
علائم هشداردهنده نیاز به مراجعه به پزشک
اگر یکی از علائم زیر را تجربه می کنید، بهتر است هرچه سریع تر با یک پزشک مشورت کنید:
درد شدید یا ناگهانی در مفصل دست چپ
تورم غیرقابل توضیح یا مداوم
احساس سوزن سوزن شدن یا بی حسی در انگشتان
ناتوانی در حرکت دادن دست چپ
احساس گرم بودن غیرعادی مفصل (نشانه التهاب شدید)
تشخیص آرتروز دست چپ
برای تشخیص علائم آرتروز دست چپ، پزشک معمولاً از ترکیبی از روش های زیر استفاده می‌کند:
معاینه فیزیکی و بررسی دامنه حرکتی، درد، تورم و تغییر شکل مفاصل
عکس برداری با اشعه ایکس برای بررسی کاهش فضای مفصلی یا ایجاد زائده های استخوانی
MRI یا سونوگرافی در موارد مشکوک برای مشاهده بافت نرم و سطح آسیب غضروف
آزمایش خون برای رد سایر بیماری ها مانند روماتیسم مفصلی
روش های کنترل علائم آرتروز دست چپ
در حال حاضر درمان قطعی برای آرتروز وجود ندارد، اما می توان علائم آن را مدیریت کرد:
دارودرمانی
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا دیکلوفناک
مسکن‌ها برای کاهش درد
مکمل های گلوکزامین و کندرویتین
فیزیوتراپی
تمرینات فیزیوتراپی به افزایش دامنه حرکتی و کاهش درد کمک می‌کند.
وسایل کمکی
استفاده از مچ بند یا آتل مخصوص برای محافظت از مفاصل هنگام فعالیت روزانه
تزریق داخل مفصلی
تزریق کورتون یا اسید هیالورونیک در موارد درد شدید
جراحی (در موارد پیشرفته)
در صورت ناتوانی شدید یا تغییر شکل غیرقابل کنترل، ممکن است نیاز به تعویض مفصل یا جوش دادن مفاصل باشد.
اگر این علائم را دارید، چه کار کنید؟
علائم آرتروز دست چپ، اگرچه ممکن است در ابتدا خفیف به نظر برسد، اما در صورت عدم توجه و درمان مناسب، می تواند باعث کاهش کیفیت زندگی، ناتوانی در انجام کارهای روزمره و درد مداوم شود.
شناخت به موقع علائم و مراجعه زودهنگام به پزشک می تواند به کنترل بیماری و پیشگیری از پیشرفت آن کمک شایانی کند. اگر شما یا یکی از اطرافیانتان علائمی مشابه تجربه می کنید، از کنار آن ساده عبور نکنید؛ مشاوره با پزشک می تواند گام اول در مسیر بهبود باشد.
درمان به کمک ارایه اطلاعات به بیمار جدید ترین و کم هزینه ترین راه جهت ارتقای سطح سلامت و افزایش کیفیت زندگی افراد است. در اطلاعات درمانی آگاهی های لازم پیرامون وضعیت فعلی و راهکارهای درمان و پیشگیری از بروز مجدد رخداد پاتولوژیک به بیمار آموزش داده شده و خود اوست که نقش محوری را در اصلاح وضعیت خود ایفا می کند.
