کودکان دارای آسیب بینایی مجموعهای از ویژگیهای خلقی و هیجانی دارند که شناخت آنها میتواند مسیر آموزش، تربیت و رشد اجتماعیشان را هموارتر کند. این ویژگیها در شکلگیری شخصیت، مهارتهای ارتباطی و موفقیت تحصیلی آنان نقش مهمی دارند.
۱. ویژگیهای خلقی کودکان با آسیب بینایی
این کودکان معمولاً:
وابستگی بیشتری به والدین دارند، بهویژه در سنین پایین.
به دلیل ناآشنایی با محیط، در ابتدا درونگرا و محتاط هستند.
ممکن است به دلیل ابهام محیطی و صداهای ناشناخته، مضطربتر یا تحریکپذیرتر باشند.
با دریافت حمایت مناسب، به مرور اعتمادبهنفس بیشتری پیدا کرده و خلق آرامتری نشان میدهند.
۲. ویژگیهای هیجانی
تشخیص حالات چهره مثل شادی یا خشم برایشان دشوار است.
در تنظیم هیجانی و همدلی ممکن است کمی تأخیر داشته باشند.
با وجود محیطی امن و حمایتی، یادگیری و بیان هیجانات را بهخوبی فرا میگیرند.
۳. عوامل اثرگذار بر خلقیات
۱. نگرش والدین: پذیرش و نگاه توانمحور اضطراب کودک را کاهش میدهد.
۲. تجربه موفقیت: هر موفقیت کوچک باعث افزایش آرامش و احساس کفایت میشود.
۳. تعامل اجتماعی: بازی و ارتباط با همسالان به رشد اجتماعی و هیجانی کمک میکند.
۴. آموزش مهارتهای زندگی: موجب افزایش پشتکار و کاهش پرخاشگری میشود.
۴. ویژگیهای مثبت قابل تقویت
حساسیت شنیداری و لمسی بالا
تمرکز فوقالعاده
تخیل فعال و قوی
توان یادگیری عمیق از طریق تجربه و گفتوگو
۵. راهبردهای تربیتی مؤثر
از دلسوزی افراطی یا برچسبزدن پرهیز کنید.
فرصت تجربه و تصمیمگیری مستقل در اختیارش بگذارید.
در جمع همراهش باشید اما بهجای او انتخاب نکنید.
رفتارهای مثبت کودک را شفاف و کلامی تشویق کنید.
از بازیهای صوتی و لمسی برای تقویت رشد عاطفی و مهارتی استفاده کنید.
منبع: صدرا – مجلهٔ تخصصی توسعه آموزش و پرورش فراگیر
برچسبها: #کودکان دارای آسیب بینایی #آموزش فراگیر #رشد هیجانی #مهارتهای زندگی #تربیت_کودک
