بیستم مهرماه، در تقویم فرهنگی ایران، به نام لسانالغیب حافظ شیرازی مزین است؛ شاعری که بیتردید یکی از شگفتانگیزترین چهرههای تاریخ اندیشه و ادب ایرانی است. حافظ، عصارۀ فرهنگ و روح ایرانی، در غزلهایش آینهای از ناخودآگاه جمعیِ مردمان این سرزمین بهدست داده است. سخنش همزمان زمینی و آسمانی، و پیامش هم فلسفی و شاعرانه است. از اینرو، شناخت حافظ در واقع راهی برای خودشناسی ایرانی است.
در طول سالها، پژوهشگران بسیاری کوشیدهاند زوایای گوناگون زندگی، اندیشه و زبان حافظ را بررسی کنند. در ادامه، فهرستی از منابع مهم و ماندگار در زمینۀ حافظپژوهی معرفی میشود؛ آثاری که هر دوستدار شعر فارسی میتواند با مطالعۀ آنها به درک عمیقتری از جهان شاعر برسد:
داریوش آشوری، عرفان و رندی در شعر حافظ، نشر مرکز، ۱۳۷۹
محمدعلی اسلامیندوشن، ماجرای پایانناپذیر حافظ، انتشارات یزدان، ۱۳۷۴
محمدرضا برزگر خالقی، شاخ نبات حافظ، انتشارات زوّار، ۱۳۸۲
تقی پورنامداریان، گمشده لب دریا، نشر سخن، ۱۳۸۲
بهاءالدین خرمشاهی، حافظنامه و ذهن و زبان حافظ، نشر علمی و فرهنگی، ۱۳۷۲ و ۱۳۸۴
عبدالحسین زرینکوب، از کوچه رندان، نشر سخن، ۱۳۷۳
محمدرضا شفیعیکدکنی، این کیمیای هستی (جمالشناسی و جهان شعری حافظ)، نشر سخن، ۱۳۹۶
محمدامین ریاحی، گلگشت در شعر و اندیشه حافظ، انتشارات علمی، ۱۳۷۴
منوچهر مرتضوی، مکتب حافظ، نشر ابنسینا، ۱۳۸۴
قاسم غنی، تاریخ عصر حافظ، نشر زوّار، ۱۳۸۰
و آثار دیگر از پژوهشگران نامآشنایی چون علی دشتی، حسینعلی ملاح، و سعید نیاز کرمانی.
همچنین دو منبع دیجیتالی ارزشمند در زمینۀ حافظشناسی وجود دارد:
۱. نرمافزار «حافظ» از مؤسسۀ تحقیقات کامپیوتری نور، که متن کامل دیوان حافظ، امکان جستوجو و کتابخانهای تخصصی را در اختیار کاربر قرار میدهد.
۲. لوح فشردۀ «نیستان جم» شامل بیش از صد ساعت سخنرانی از دکتر عبدالکریم سروش دربارۀ اندیشههای حافظ، که گنجینهای شنیداری برای دوستداران شعر و فلسفۀ ایرانی است.
روز حافظ، بهانهای است تا بار دیگر به دیوان او بازگردیم و در سخنانش از نو خود را بازشناسیم.
منبع: گردآوری و بازنویسی بر اساس متون پژوهشی حافظشناسی
برچسبها: #روزحافظ #حافظ شیرازی #ادبیات ایران #کتاب #فرهنگ و_هنر #حافظپژوهی