محققان دانشگاه شیکاگو دریافتهاند که در نقطهای از زندگی، ما به شکلی غیرمنتظره شروع به «اجتناب از اطلاعات» میکنیم؛ یعنی مغزمان را خاموش میکنیم حتی وقتی دانستن میتواند برایمان مفید باشد. مطالعات نشان دادهاند با افزایش سن، افراد تمایل دارند از مواجهه با اخبار یا دادههایی که ممکن است موجب اضطراب یا نگرانی شوند پرهیز کنند. در واقع در یک مقطع سنی، آرامش و بیخبری را به کنجکاوی و پرسشگری ترجیح میدهیم.
در یکی از پژوهشها، محققان روی ۳۲۰ کودک آمریکایی بین ۵ تا ۱۰ سال مطالعه کردند. نتیجه نشان داد کودکان کوچکتر معمولاً به دنبال کسب اطلاعات هستند، اما حدود ۷ سالگی، کودکان در مواجهه با دادههای منفی، تمایل به اجتناب از دانستن پیدا میکنند. رادیکا سانتاناگوپالان، پژوهشگر فوقدکترای دانشگاه شیکاگو، این پدیده را ناشی از پنج عامل میداند:
۱. اجتناب از احساسات منفی مانند اضطراب یا ناامیدی
۲. دوری از دانستن مسائلی که بر وجهه شخصی تأثیر منفی میگذارند
۳. پرهیز از مواجهه با چالشهایی که باورهای فرد را تهدید میکنند
۴. حفظ منافع یا باورهای فردی
۵. جلوگیری از ایجاد تضاد در روابط اجتماعی
در یکی از سناریوهای آزمایشی، از کودکان پرسیده شد آیا میخواهند بدانند آبنبات مورد علاقهشان برای دندان مضر است یا نه. کودکان کوچکتر بهدنبال پاسخ بودند، اما بزرگترها ترجیح دادند از دانستن آن خودداری کنند.
پژوهشگران همچنین به مفهومی با عنوان «فرصت اخلاقی» اشاره کردند؛ موقعیتی که فرد میتواند به نفع خود تصمیم بگیرد بدون آنکه به نظر برسد به دیگران آسیب رسانده است.
نتایج نهایی نشان داد با گذشت زمان، افراد برای اجتناب از احساساتی مانند تردید، شک و عدم قطعیت، ترجیح میدهند از برخی اطلاعات دور بمانند. این رفتار میتواند در سطح فردی و اجتماعی پیامدهایی مانند تعصبات فکری و قطببندی ایجاد کند. محققان تأکید کردهاند که باید از خود بپرسیم چرا از آگاهی گریزانیم و بکوشیم نگرش خود را نسبت به دانشی که ممکن است ناخوشایند ولی مفید باشد، تغییر دهیم.
منبع: عصر ایران
برچسبها: سن، مغز، استراحت، پژوهش، روانشناسی