پژوهش علمی: آیا افراد مضطرب هوش بالاتری دارند؟

خلاصه پژوهش

برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند که افراد با هوش بالا ممکن است اضطراب بیشتری تجربه کنند؛ اما شواهد تازه‌تر و دقیق‌تر این فرضیه را به چالش می‌کشند و حتی خلاف آن را نشان می‌دهند.

یافته‌های علمی

پژوهش‌هایی که ارتباط مثبت نشان داده‌اند:

اعضای انجمن Mensa (IQ بالا):
پژوهشی روی ۳۷۰۰ نفر از اعضای Mensa نشان داد که:

اضطراب و افسردگی در آن‌ها دو برابر جمعیت عمومی بود.

اختلالات روان‌تنی مانند آلرژی، آسم، و اختلالات گوارشی نیز بیشتر بود.
منبع: Hanley Center (2021), Scientific American

دانشجویان با اضطراب بالا – هوش کلامی بیشتر:
مطالعه‌ای در دانشگاه Lakehead کانادا نشان داد افرادی با اضطراب شدید، نمره بالاتری در آزمون‌های هوش کلامی کسب کردند.
منبع: YourTango, PsychCentral (2015)

افراد مبتلا به GAD (اختلال اضطراب فراگیر):
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۱ ارتباطی بین اضطراب بالا و ضریب هوشی بیشتر نشان داد.
منبع: PsychCentral (2011)

پژوهش‌هایی که خلاف آن را نشان داده‌اند:

مطالعه UK Biobank (با بیش از ۱۱۵,۰۰۰ شرکت‌کننده):

افراد با IQ بسیار بالا (بیش از ۲ انحراف معیار بالاتر از میانگین) سطح اضطراب، PTSD و نوروتیسیزم پایین‌تری نسبت به میانگین جامعه داشتند.

یافته‌ها نشان دادند که هوش بالا ممکن است اثر محافظتی در برابر اختلالات روانی داشته باشد.
منبع: Mitjans et al. (2022), PMC9879926

تفسیرهای نظری

نظریه «مغز و بدن بیش‌فعال» (Hyper Brain / Hyper Body):
افراد بسیار باهوش ممکن است از نظر شناختی و فیزیولوژیک بیش‌فعال باشند. این حساسیت ممکن است باعث اضطراب و نگرانی مزمن شود.
منبع: Scientific American
حساسیت شناختی و پردازش بیش‌ازحد:
افراد با هوش بالا ممکن است تهدیدها یا موقعیت‌ها را بیش از حد تحلیل کنند و به همین دلیل بیشتر نگران باشند.
منبع: Rtor.org, AnxietyCentre.com
رابطه هوش و ویژگی‌های شخصیتی:
رابطه‌ی منفی میان هوش و نوروتیسیزم در بسیاری از مطالعات دیده شده:
یعنی افراد باهوش، معمولاً شخصیت پایدارتر و اضطراب کمتری دارند.
منبع: Wikipedia – Intelligence and Personality

نتیجه‌گیری

فرضیهارزیابی کلیافراد مضطرب هوش بالاتری دارنددر برخی نمونه‌های خاص دیده شده (مثل اعضای Mensa یا دانشجویان خاص)، اما قابل تعمیم نیست.هوش بالا با اضطراب ارتباط داردمطالعات بزرگ‌تر (مثل UK Biobank) نشان داده‌اند که هوش بالا می‌تواند از اضطراب و PTSD محافظت کند.
جمع‌بندی: شواهد علمی قوی‌تر (نمونه‌های بزرگ و کنترل‌شده) نشان می‌دهند که اضطراب لزوماً نشانه‌ی هوش بالا نیست. ممکن است برخی انواع اضطراب با ابعاد خاصی از هوش (مثل کلامی یا تحلیلی) همراه باشند، اما به‌طور کلی، هوش بالا اغلب با تاب‌آوری روانی بیشتر همراه است.

منابع

Hanley Center – Why Are Intelligent People More Prone to Mental Illness?

Scientific American – Bad News for the Highly Intelligent

PsychCentral – Recent Research Links Anxiety With Higher IQ

YourTango – Anxious People Actually Smarter

PMC – Study: Intelligence and Mental Health in the UK Biobank

Rtor.org – Why Smart People Are So Anxious

Wikipedia – Intelligence and Personality