سوزندوزی زنان استان سیستان و بلوچستان هنری است که ریشههایش در عمق تاریخ این سرزمین کهن جای گرفته و از زمان کودکی جزئی از زندگی روزمره زنان و دختران این منطقه بوده است. اکنون این هنرِ اصیل نه تنها بهعنوان اثری نفیس، بلکه به یک برند جهانی تبدیل شده و فرصت اشتغال و معیشت را در روستاها فراهم کرده است.
این هنرهای دستی، همچون سوزندوزی، سفالگری، حصیربافی، سکهدوزی، زرگری، قالی و گلیمبافی، جلوههایی از زندگی، ذوق و هویت مردم این سرزمیناند. سوزندوزیِ سیستان و بلوچستان، با ویژگیهای متفاوت در دوخت و طرح نسبت به سایر نواحی ایران، شهرت خود را یافته است؛ شهری چون ایرانشهر به عنوان «شهر ملی سوزندوزی» شناخته شده است.
مدینه هوتیزاره یکی از این زنانِ هنرمند است؛ از سال ۱۳۸۲ با دستان خود آثار سوزندوزی و سکهدوزی خلق میکند و آنها را نه فقط میفروشد، بلکه به آموزش دیگران میپردازد تا مشاغل خانگی گسترش یابد. محصولاتش بر انواع لباسها، کوسنها، کیفها و بدلیجات نقش بستهاند و در شبکههای پیامرسان، مغازههای عرضه مستقیم و نمایشگاهها به نمایش گذاشته میشوند.
این تلاش سبب شده که صنعتگران سوزندوزی از نقاط مختلف کشور مشتاق آثار آنها شوند؛ از تهران تا مشهد، سمنان و شهرهای دیگر. همچنین، پیشنهاد شده دستگاهها و سازمانها به جای کارتهای هدیه در مناسبتها، صنایع دستی سیستان و بلوچستان را خریداری کنند تا میراث فرهنگی حفظ شود و زندگی و معیشت هنرمندان پشتیبانی گردد.
در زاهدان، بازارچه دائمی صنایع دستی با عنوان «بازارچه گاراژ ملک» در مهرماه راهاندازی خواهد شد تا فضایی مطمئن برای عرضه مستقیم محصولات فراهم آید. اداره کل میراث فرهنگی طرحهایی برای معافیت مالیاتی و تسهیلات حمایتی دنبال میکند تا هزینه مواد اولیه و تأثیر نوسانات ارز بر صنعتگران کاهش یابد.
همچنین بیش از ۵۰۰ صنعتگر تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی هستند و تعدادی نیز به وزارت میراث فرهنگی معرفی شدهاند تا از این حمایت برخوردار شوند، که این امر امنیت بیشتر و انگیزه برای ادامه فعالیت را برای آنان فراهم میآورد.
مسئولان محلی تأکید دارند که هنر سوزندوزی، خامکدوزی، سفال کلپورگان و هنرهای دستی دیگر گنجهایی نهفتهاند که باید از طریق بستهبندی شکیل، معرفی در نمایشگاهها، همکاری دانشگاهها و استفاده در هدایای رسمی، بهخوبی به جهانیان شناسانده شوند و سهم اقتصادی و فرهنگی این هنرها افزایش یابد.
منبع: ایرنا — «سوزندوزی زنان سیستان و بلوچستان؛ از میراث مادری تا برند جهانی»
برچسبها:
سوزندوزی #سیستان بلوچستان #صنایع دستی #زنان هنرمند #برندجهانی #اشتغال روستایی #میراث فرهنگی #حمایت_اقتصادی