به گزارش پایگاه خبری پهنه پرواز ،نوروفیدبک یکی از روشهای نسبتاً جدید در حوزه علوم اعصاب و روانشناسی است که با هدف بهبود عملکرد مغز، از طریق بازخوردهای الکتریکی، به کار گرفته میشود. این روش مبتنی بر اصل خودتنظیمی مغز است و تلاش میکند تا از طریق نمایش فعالیتهای مغزی بهصورت بصری یا شنیداری، فرد را به سمت الگوهای بهینهتری از فعالیت مغزی هدایت کند. در تئوری، نوروفیدبک میتواند در درمان مشکلاتی مانند اختلال نقص توجه و بیشفعالی (ADHD)، اضطراب، بیخوابی و برخی دیگر از ناهنجاریهای عصبی نقش داشته باشد. اما آنچه در این میان اغلب نادیده گرفته میشود، این است که این روش هنوز از سوی نهادهای علمی معتبر بهعنوان یک درمان قطعی تأیید نشده است و تأثیرات آن در موارد بسیاری همچنان مورد بحث است.
اجرای نوروفیدبک نیازمند تخصص، دانش و تجربه بالای درمانگر است. در کشورهای پیشرفته، تنها افراد دارای مدارک معتبر در حوزه علوم اعصاب، روانشناسی یا پزشکی اجازه دارند از این روش استفاده کنند. آنها پس از گذراندن دورههای آموزشی مشخص و اخذ گواهینامههای معتبر، قادر به ارائه خدمات نوروفیدبک میشوند. متأسفانه، در ایران این روش بهصورت گسترده و بدون نظارت دقیق علمی و تخصصی مورد استفاده قرار گرفته است. افراد بدون صلاحیت کافی، صرفاً با گذراندن دورههای کوتاهمدت یا خریداری دستگاههای نوروفیدبک، اقدام به ارائه خدمات در مراکز مختلف میکنند و از عدم آگاهی عمومی در این زمینه سوءاستفاده میکنند.
یکی از مشکلات اساسی در استفاده از نوروفیدبک در ایران، سودجویی مراکز غیرتخصصی است که با تبلیغات گسترده، این روش را بهعنوان یک درمان قطعی برای انواع مشکلات معرفی میکنند. خانوادهها و افراد دارای مشکلاتی همچون شبادراری، اختلالات یادگیری، اضطراب، افسردگی و مشکلات توجه، با امید بهبودی، مبالغ هنگفتی را برای شرکت در جلسات نوروفیدبک هزینه میکنند. این مراکز اغلب برنامههای طولانیمدت و گرانقیمت را به مراجعان پیشنهاد میدهند، بدون اینکه تضمینی برای نتیجهبخشی ارائه کنند.
در حالی که در مراکز علمی معتبر، نوروفیدبک تنها در کنار سایر روشهای درمانی و بهعنوان یک درمان مکمل مورد استفاده قرار میگیرد، در ایران این روش بهعنوان یک درمان مستقل و معجزهگر تبلیغ میشود. بسیاری از مراکز حتی بدون انجام ارزیابیهای اولیه دقیق، اقدام به اجرای جلسات نوروفیدبک میکنند. در حالی که برای کاربرد صحیح این روش، باید ابتدا بررسیهای جامعی روی فرد انجام شود، از جمله ارزیابیهای روانشناختی و مغزی که نیازمند تخصص و تجهیزات مناسب است.
سخن آخر اینکه نوروفیدبک در صورتی که تحت نظر متخصصان واقعی و در شرایط علمی مناسب اجرا شود، میتواند برای برخی از مشکلات مؤثر باشد. اما در شرایطی که تبلیغات اغراقآمیز، عدم نظارت و ورود افراد غیرمتخصص به این حوزه رایج شده است، باید با احتیاط بیشتری نسبت به آن تصمیم گرفت. ضروری است که نهادهای علمی و سازمانهای مسئول نظارت دقیقتری بر این حوزه داشته باشند تا از سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری شود. همچنین، افزایش آگاهی عمومی درباره محدودیتها و شرایط صحیح استفاده از نوروفیدبک میتواند به کاهش این فریبکاریها و جلوگیری از هدررفت سرمایههای مالی و زمانی افراد کمک کند.