سبک یادگیری فرزندتان را پیدا کنید
دکتر فتانه امیری
اگر فرزندتان دچار اختلال یادگیری است ، شما می توانید با شناسایی سبک یادگیری او فراگیری مفاهیم و مطالب اموزشی او را بهترهدایت و مدیریت کنید. هر فردی سبک یادگیری منحصر به فرد خود را دارد. زمانی که شما متوجه شوید فرزندتان مطابق با کدام سبک بهتر یاد می گیرد ، می توانید اقدامات و راهکارهای عملی را طبق سبک او پیش ببرید.
برخی از کودکان سبک یادگیری بینایی دارند یعنی با دیدن بهتر یاد می گیرند . با مشاهده و خواندن یادداشت ها و متون ، عکس ها و تصاویر، نقشه ها و نمودارها بهتر ارتباط می گیرند و راحت تر مطالب را درک می کنند و دیرتر فراموش می کنند. برای این کودکان از وسایل کمک آموزشی ، فیلم ، کتاب ، عکس و فلش کارت استفاده کنید . به کار بردن نقاشی ، نمودارها ، تصاویر رنگی و فهرست ها در اموزش مطالب بسیار موثر است. یادداشت برداری به درک بهترمطالب و طبقه بندی مفاهیم به او کمک می کند.
گروه دیگری از کودکان سبک یادگیری شنیداری دارند. این گروه با شنیدن بهتر یاد می گیرند. بحث های کلاسی، گفتگوها و دستورالعمل های شنیداری را بهتر درک می کنند. عاشق موسیقی هستند و در آزمون های شفاهی بهتر عمل می کنند. برای این کودکان می توانید از کتاب های صوتی و پادکست ها استفاده کنید. متن ها و یادداشت ها را با صدای بلند برای انها بخوانید. تکرار مطالب و مرور مباحث در درک بهتر دروس به آنان کمک می کند. استفاده از مطالب صوتی به تداعی کلمات و فراگیری سریعتر و ماندگارتردر این کودکان منجر می گردد و علاقه و انگیزه به یادگیری را تقویت می کند.
اگر کودکانی را می بینید که عاشق ورزش و نمایش ، رقص و هنرهای دست ساز هستند ، به دلیل این است که سبک یادگیری حرکتی دارند. این کودکان با انجام دادن فعالیت های عملی و حرکت کردن بهتر یاد می گیرند. لمس کردن ، کاوش کردن ، آزمایش کردن ، ورزش کردن لذت بخش ترین فعالیت ها برای کودکان با سبک یادگیری حرکتی است. برای این کودکان از ابزارهای مطالعه مبتنی بر فعالیت مانند ایفای نقش استفاده کنید . با کار تیمی و بازی های گروهی مفاهیم و مطالب را به آنان آموزش دهید. در محیط های خارج از کلاس و با انجام آزمایش و دست ورزی به او فرصت یادگیری بهتر بدهید.
اختلال یادگیری خواندن (اختلال دیسلکسیا) چیست؟
اختلال نارساخوانی یا همان دیسلکسیا یک ناتوانی یادگیری است که خواندن و کارهای مربوط به زبان را سختتر میکند. این به دلیل اختلالاتی در نحوه پردازش نوشتار مغز رخ میدهد که میتواند نحوه درک افراد از نوشتار را تحت تاثیر قرار دهد.
به عبارتی دیگر، نارساخوانی یک اختلال یادگیری است که شامل مشکل در خواندن به دلیل مشکلات در شناسایی صداهای گفتار و یادگیری نحوه ارتباط آنها با حروف و کلمات (رمزگشایی) است. دیسلکسیا که ناتوانی در خواندن نیز نامیده میشود، نتیجه تفاوتهای فردی در مناطقی از مغز است که زبان را پردازش میکند.
بیشتر مردم در دوران کودکی متوجه میشوند که دچار اختلال نارساخوانی هستند، و این معمولاً یک مشکل مادام العمر است. این شکل از نارساخوانی به عنوان “نارساخوانی رشدی” نیز شناخته میشود. دیسلکسیا در زیر مجموعه یکی از انواع اختلالات یادگیری خاص قرار میگیرد. مهمترین چیزی که باید در خصوص این اختلال در نظر گرفت این است که نارساخوانی به دلیل مشکلات هوش، شنوایی یا بینایی نیست.
علائم اختلال یادگیری خواندن (نشانه های اختلال دیسلکسیا)
همانطور که گفته شد این اختلال یادگیری در خواندن به صورت معمول در سنین کودکی تشخیص داده میشود و در بیشتر موارد، تشخیص علائم تا قبل از ورود کودک به مدرسه دشوار است. اما گاهی علائم تا بزرگسالی نیز بدون تشخیص باقی میمانند. رایجترین علائم دیسلکسیا شامل موارد زیر میشود:
مشکل در املای کلمات ساده
مشکل در یادگیری نام حروف
مشکل در تفکیک حروف با اشکال مشابه
مشکل در قافیهبندی جملات
بیمیلی به بلند خواندن در کلاس
در شنیدن کلمات جدید مشکل دارند.
مشکل در ارتباط صداها با حروف یا قسمتهایی از کلمات.
در یادگیری نحوه با هم بودن صداها مشکل دارند.
اختلاط موقعیت صداها در یک کلمه
داشتن یکی از موارد بالا به این معنی نیست که فرد مبتلا به اختلال دیسلکسیا است، اما اگر در یادگیری مهارتهای اولیه برای خواندن مشکل دارد، غربالگری و آزمایش نارساخوانی راه خوبی برای بررسی این است که آیا به کمک تخصصی نیاز دارد یا خیر. از طرفی بسته به شدت اختلال یادگیری خواندن، علائم میتوانند از خفیف تا شدید متغیر باشند.
علت اختلال یادگیری خواندن (دلیل اختلال دیسلکسیا)
علت دقیق این که چرا یک فرد دچار اختلال یادگیری خواندن میشود مشخص نیست. به صورت کلی بروز این اختلال به دلیل تفاوت در بخشهایی از مغز این افراد است که به مهارتهای خواندن مربوط میشود. در بیشتر موارد، این اختلال زمینه ارثی دارد و اگر یکی از اعضای خانواده با آن درگیر باشد، احتمال بروز آن در دیگر اعضا هم وجود دارد. در واقع سابقه خانوادگی دیسلکسیا یا سایر اختلالات و ناتوانیهای مربوط به خواندن و نوشتن و یادگیری میتواند ریسک بروز اختلال یادگیری خواندن را افزایش دهد.
نظریههای مختلف دیگری هم وجود دارد که اختلالات مختلفی را زمینهساز بروز نارساخوانی در نظر میگیرند. برای مثال بر اساس یک تئوری، اختلال بینایی میتواند باعث ایجاد مشکل در پردازش حروف و کلمات یک صفحه از متن شوند و همین میتواند یکی از دلایل بروز اختلال دیسلکسیا باشد. برخی نیز اختلالات مخچه را به بروز مشکلات شناختی و نارساخوانی مربوط میدانند. حتی برخی تحقیقات تاثیر مشکلات شنوایی مانند نقص اولیه در درک صداهای کوتاه یا به سرعت متغیر و اختلال عملکرد سلولهای مغناطیسی را در بروز اختلال یادگیری خواندن موثر میدانند.
دیسلکسیا در بزرگسالی
اختلال یادگیری خواندن تنها به سنین کودکی محدود نمیشود و در صورت درمان نشدن میتوان نشانههای آن را در بزرگسالی هم دید. به این ترتیب معمولا دیسلکسیا در بزرگسالی ریشه در کودکی دارد و میتوان گفت که یک اختلال درمان نشده از دوران کودکی است. با این حال سایر شرایط مانند آسیبهای مغزی یا مواردی مشابه هم میتواند در سنین بالاتر عامل بروز این اختلال در بزرگسالان باشد. با این حال علائم نارساخوانی در نوجوانان و بزرگسالان بسیار شبیه علائم در کودکان است. علائم رایج نارساخوانی در نوجوانان و بزرگسالان عبارتاند از:
مشکل در خواندن، از جمله خواندن با صدای بلند
خواندن و نوشتن آهسته و پر زحمت
مشکلات املایی
اجتناب از فعالیتهایی که شامل خواندن است.
تلفظ نادرست اسامی یا کلمات، یا مشکل در بازیابی کلمات
صرف زمان غیرعادی طولانی برای انجام کارهایی که شامل خواندن یا نوشتن است.
مشکل در خلاصه کردن یک داستان
مشکل در یادگیری یک زبان خارجی
مشکل در حل مسائل ریاضی
دیسلکسیا در کودکان
در بیشتر موارد اختلال نارساخوانی در سنین کودکی و بهسختی در سنین قبل از مدرسه تشخیص داده میشود. ژنتیک و زمینههای ارثی، مشکلات هنگام تولد مانند زایمان زودرس یا دیر به دنیا آمدن نوزاد، بارداری پرریسک مادر مانند مصرف الکل یا سیگاری بودن در دوران بارداری، آسیب و تصادفاتی که در دوران کودکی ایجاد شده و سوءتغذیه شدید یا قرار گرفتن در معرض مواد سمی، همگی میتواند دلیل بروز اختلال یادگیری خواندن در کودکان باشد.
تشخیص اختلال دیسلکسیا
تشخیص این اختلال در بیشتر مواقع چالشبرانگیز است، خصوصا زمانی که هنوز کودک وارد محیط مدرسه نشده و مهارتهای خواندن و نوشتن را به دست نیاورده است. از طرفی اگرچه نارساخوانی به دلیل تفاوت در مغز افراد درگیر با این اختلال است، هیچ آزمایش خون یا غربالگری آزمایشگاهی نمیتواند آن را تشخیص دهد. در عوض، ارزیابی دقیق و آزمایش علائم رایج، میتواند فردی را با مشکل خواندن شناسایی میکند. در ارزیابیهایی که توسط یک متخصص انجام میشود، مواردی مانند مهارتهای رمزگشایی یعنی خواندن کلمات ناآشنا با به صدا در آوردن آنها، مهارتهای زبان شفاهی، روان خواندن و درک و مطلب، املا، دامنه لغات و تشخیص کلمه مورد توجه قرار میگیرد. علاوه بر این متخصص مربوطه باید رشد کودک، مسائل آموزشی و میزان بهرهمندی او از یک آموزش استاندارد، سابقه پزشکی و خانوادگی را در نظر بگیرد.
تستهای بینایی، شنوایی و مغزی (عصبی) هم میتوانند بخشی از روند تشخیص اختلال یادگیری خواندن باشند. اینها میتوانند به تعیین اینکه آیا اختلال دیگری ممکن است باعث مشکل خواندن کودک شود یا بر آن بیفزاید کمک کند. در نهایت ممکن است درمانگر از یک ارزیابی روانشناختی برای بررسی سلامت روانی کودک کمک بگیرید تا بفهمد آیا او با مشکلات اجتماعی، اضطراب یا افسردگی درگیر است یا خیر.
درمان اختلال یادگیری خواندن (اختلال دیسلکسیا)
هیچ راه شناخته شدهای برای اصلاح تفاوتهای مغزی که باعث نارساخوانی میشوند وجود ندارد. با این حال، تشخیص زودهنگام و ارزیابی برای تعیین نیازهای خاص و درمان مناسب میتواند موفقیت درمان این اختلال را بهبود بخشد. در بسیاری از موارد، درمان میتواند به افراد مبتلا به اختلال یادگیری خواندن یا دیسلکسیا کمک کند تا بتوانند مهارتهای خواندن خود را به میزان زیادی بهبود ببخشند.
۱. آموزش های تخصصی
مهمترین و اولین اقدامی که برای درمان اختلال نارساخوانی انجام میشود، استفاده از تکنیکهای آموزشی تخصصی است. نارساخوانی با استفاده از رویکردها و تکنیکهای آموزشی خاص درمان میشود و هر چه زودتر درمان و آموزش شروع شود، نتیجه نهایی هم بهتر است. ارزیابی مهارتهای خواندن، سایر مهارتهای تحصیلی و سلامت روان کودک به معلمانی که در این زمینه تخصص کافی دارند کمک میکند تا یک برنامه آموزشی فردی را برای کودک توسعه دهند.
معلمان ممکن است از تکنیکهای شنوایی، بینایی و لمس برای بهبود مهارتهای خواندن استفاده کنند. در این آموزشهای تخصصی مهارتهایی از قبیل واجآرایی، آواسازی، درک مطلب و خواندن با صدای بلند با فرد مبتلا به نارساخوانی تمرین میشود. مهمترین موضوع در خصوص این بخش از درمان، درمان زودهنگام است. شروع سریعتر درمان از طریق آموزشهای تخصصی میتواند احتمال بهبودی را به میزان زیادی افزایش دهد.
۲. مشاوره روان شناختی
مشاوره و ارزیابیهای روانشناختی هم میتوانند در روند درمان اختلال یادگیری خواندن موثر و مفید باشند، خصوصا در مواردی که مشکلات سلامت روان تشدیدکننده بروز این اختلال هستند. رواندرمانگر میتواند با کنترل اضطراب، افسردگی و رفتارهای پرخاشگرانه فرد، به او در روند درمان کمک کند.
۳. استفاده از تکنولوژی
ابزارهای تخصصی مبتنی بر فناوری میتوانند بیشتر به بزرگسالانی که با اختلال دیسلکسیا درگیرند کمک کنند. این برنامهها و ابزارها میتوانند به افراد در هر سنی کمک کنند تا مشکلات خواندن مرتبط با نارساخوانی را رفع کنند.
ی و هم در بزرگسالی، زندگی را برای افراد چالشبرانگیز کند، اختلالات یادگیری است. اختلالات یادگیری در واقع یک وضعیت عصبی رشدی هستند که میتوانند عملکردها و قابلیتهای مختلف مربوط به یادگیری افراد را تحت تاثیر قرار داده و موجب شوند که یک فرد در هر سنی، برای درک و پردازش اطلاعات مختلف به مشکل بربخورد. این اختلال و مشکل در پردازش اطلاعات میتواند به اشکال مختلفی از جمله مشکل در خواندن، نوشتن، تمرکز یا حتی حل مسائل ریاضی بروز کند. یکی از رایجترین انواع اختلالات یادگیری، اختلال یادگیری خواندن یا با اصطلاح علمی (اختلال دیسلکسیا) نام دارد. در این مقاله از دکترتو به صورت کامل با این اختلال و مشکلاتی که ایجاد میکند آشنا میشویم. اما اگر در این باره نگرانی دارید بهتر است با یک تراپیست یا روانپزشک در این باره مشورت کنید.
ابزارهای تخصصی مبتنی بر فناوری میتوانند بیشتر به بزرگسالانی که با اختلال دیسلکسیا درگیرند کمک کنند. این برنامهها و ابزارها میتوانند به افراد در هر سنی کمک کنند تا مشکلات خواندن مرتبط با نارساخوانی را رفع کنند.
۴. درمان دارویی
در حال حاضر هیچ درمان دارویی خاصی برای درمان دیسلکسیا وجود ندارد و نمیتوان این اختلال را از طریق تجویز داروها درمان یا کنترل کرد. با این حال ممکن است بنا به تشخیص درمانگر به تجویز یک سری داروها برای کاهش سایر علائم نیاز باشد. برای مثال اگر کودک مبتلا به بیماری adhd است، شاید درمان دارویی بتواند با کنترل علائم این اختلال، روند درمان اختلال نارساخوانی را بهبود ببخشد. در برخی مواقع نیز ممکن است به دلیل مشکلات روانی مانند اضطراب یا افسردگی، به درمان دارویی نیاز باشد.
انواع دیسلکسیا
دیسلکسیا را میتوان بر اساس شدت آن در سطوح مختلف به سه دسته کلی تقسیمبندی کرد:
شدت و نوعتوضیحاتخفیفمشکلات وجود دارد، اما شما میتوانید با تسهیلات یا پشتیبانی مناسب، آنها را جبران کنید یا آنها را حل کنید.متوسطمشکلات به اندازه کافی قابل توجه هستند که به دستورالعملها و کمکهای تخصصی نیاز است. همچنین ممکن است به مداخلات یا تسهیلات خاصی نیاز داشته باشید.شدیداختلالات و ناتوانیها به قدری واضح هستند که حتی با مداخلات تخصصی هم همچنان مشکل سازند.
عوارض اختلال یادگیری خواندن (اختلال دیسلکسیا)
اختلال یادگیری خواندن یا نارساخوانی میتواند منجر به بروز مشکلات متعددی، هم در سنین کودکی و نوجوانی و هم در بزرگسالی شود. مهمترین آنها شامل موارد زیر است:
مشکل در یادگیری؛ از آنجایی که خواندن یک مهارت اساسی برای اکثر دروس مدرسه است، کودک مبتلا به نارساخوانی در اکثر کلاسها در مضیقه است و ممکن است در هماهنگی با همسالان دچار مشکل شود. حتی در بزرگسالی هم نداشتن مهارتهای کافی خواندن و نوشتن میتواند موقعیت شغلی، تحصیلی و اجتماعی افراد را به خطر بیندازد.
مشکلات اجتماعی؛ درمان نشدن نارساخوانی ممکن است منجر به کاهش عزتنفس، مشکلات رفتاری، اضطراب، پرخاشگری و کنارهگیری از دوستان، والدین و معلمان شود.
مشکلات در بزرگسالی؛ ناتوانی در خواندن و درک میتواند مانع از رسیدن کودکان به تواناییهای بالقوه خود در دوران رشد شود. این میتواند اثرات منفی آموزشی، اجتماعی و اقتصادی طولانیمدت داشته باشد.
کودکانی که نارساخوانی دارند در معرض افزایش خطر ابتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی (ADHD) هستند و بالعکس. بیماری adhd میتواند باعث ایجاد مشکل در حفظ توجه شود. همچنین میتواند باعث بیش فعالی و رفتار تکانشی شود که میتواند درمان نارساخوانی را سختتر کند.
راه های پیشگیری از اختلال یادگیری خواندن
اختلال نارساخوانی قابلپیشگیری نیست، اما اغلب با راهبردهای مختلف یادگیری و خواندن قابلکنترل است. مهمترین رویکردها برای کاهش ریسک بروز این اختلال یا شدت یافتن آن، شامل موارد زیر میشود:
اگر متوجه علائم اولیه نارساخوانی شدید، با یک ارائهدهنده مراقبت های بهداشتی صحبت کنید.
برای ایجاد یک برنامه آموزشی فردی با مدرسه فرزندتان همکاری کنید.
از سلامت روان فرزندتان نیز حمایت کنید و اگر فرزندتان اضطراب یا سایر مسائل مربوط به نارساخوانی خود را تجربه کرد، مراقبت های بهداشت روانی را در نظر بگیرید.
داشتن یک بارداری سالم و کاهش ریسک مشکلات بدو تولد هم میتواند از بروز اختلال نارساخوانی ثانویه جلوگیری کند.
ابتلا به اختلال یادگیری خواندن (اختلال دیسلکسیا) در هر سنی میتواند ناامیدکننده یا شرمآور باشد. برای کودکان، این میتواند منبع اصلی ترس یا اضطراب باشد، به خصوص اگر ندانند چرا برای انجام کاری که دیگران با آن مشکلی ندارند، مبارزه میکنند. اگر شما یا فرزندتان نارساخوانی دارید، مهم است که به یاد داشته باشید که این یک بیماری گسترده است. همچنین نشانه این نیست که شما هوش کمی دارید، بیانگیزه یا تنبل هستید. این تفاوت در نحوه عملکرد مغز شما است. چالشهایی برای شما ایجاد میکند؛ اما نباید بین شما و اهدافتان قرار بگیرد.
مهمترین موضوع در خصوص این مشکل، تشخیص سریعتر آن و شروع زودهنگام درمان توسط دکتر روانشناس یا دکتر روانپزشک است. درمان بهموقع اختلال یادگیری خواندن میتواند به میزان زیادی تاثیرات منفی این اختلال را کاهش دهد و کیفیت زندگی فرد را بهبود ببخشد.
اوتیسم؛ بیماری بدون درمان اما قابل کنترل
اختلال اوتیسم، یکی از پیچیدهترین اختلالات عصبی است که بر نحوه تعامل، یادگیری و رفتار افراد تأثیر میگذارد.
به گزارش پایگاه خبری پهنه پرواز به نقل از خبرگزاری مهر، آروین تقی زاده، متخصص بیماریهای مغز و اعصاب و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، گفت: اوتیسم یا اختلال طیف اوتیسم، یک اختلال عصبی است که باعث میشود افراد در برقراری ارتباط، تعامل اجتماعی و رفتارهای روزمره با دیگران متفاوت باشند، این تفاوتها از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به همین دلیل از آن به عنوان “طیف” یاد میشود.
وی افزود: کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است علائمی مانند مشکل در برقراری ارتباط چشمی، عدم پاسخ به نام، مشکلات در درک زبان بدن و بیان احساسات، دشواری در ایجاد و حفظ دوستیها، عدم علاقه به بازیهای گروهی و رفتارهای تکراری مانند تکان دادن دستها یا اصرار بر روالهای خاص را از خود نشان دهند.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، با اشاره به اینکه علائم اوتیسم معمولاً در اوایل کودکی، بین ۱۲ تا ۲۴ ماهگی مشهود است، گفت: علائم اوتیسم ممکن است زودتر یا دیرتر ظاهر شوند، نشانههای اولیه ممکن است شامل تأخیر قابل توجه در گفتار یا پیشرفت اجتماعی باشد.
تقی زاده افزود: حرکات تکراری، جنبیدن یا الگو های گفتاری، پایبندی سفت و سخت به روالها یا رفتارهای خاص، افزایش یا کاهش حساسیت به اطلاعات حسی خاص از محیط اطراف خود، مانند واکنش منفی به یک صدای خاص و علائم یا دغدغههای ثابت از نشانهای بیماران اوتیسم است.
وی افزود: علت دقیق اوتیسم هنوز مشخص نیست، اما عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش دارند. برخی از عوامل خطر شامل تغییرات در ژنها و قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی یا عفونتها در دوران بارداری است.
این هیأت علمی دانشگاه، عنوان کرد: سابقه خانوادگی، جهشهای ژنتیکی، فرزندآوری در سنین بالا، وزن کم هنگام تولد، قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین و سموم محیطی، سابقه عفونتهای ویروسی و قرار گرفتن جنین در معرض داروهای والپروئیک اسید یا تالیدومید از علت اوتیسم از بیماران است.
تقی زاده به خصوصیات بیماران اوتیسم اشاره و بیان کرد: این بیماری معمولاً قبل از سه سالگی بروز پیدا میکند و علائم آن میتواند بسیار گیجکننده باشد چرا که برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم ظاهراً تا قبل از شروع بیماری، رشد نرمالی دارند.
وی گفت: تست تشخیص اوتیسم براساس مشاهده غربالگری رشد، آزمایش DNA بیماریهای ژنتیکی، ارزیابی رفتاری، غربالگری کاردرمانی و پرسشنامههای رشد است.
تخصص بیماریهای مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشگی کردستان در پایان یادآور شد: اگرچه اوتیسم قابل درمان نیست، اما با مداخلات درمانی میتوان علائم آن را بهبود بخشید و کیفیت زندگی فرد را افزایش داد. درمانهای رایج شامل رفتاردرمانی، گفتاردرمانی، کاردرمانی و در برخی موارد، دارو درمانی است.
اختلال خواندن در دانش آموزان به دوزبان علمی و ساده
اختلال خواندن یا دیسلکسیا (Dyslexia) یکی از اختلالات یادگیری است که به مشکل در پردازش زبان مربوط میشود. این اختلال معمولاً با دشواری در تشخیص و تجزیه و تحلیل صداهای زبان، خواندن سریع و روان، و درک متن همراه است. دانشآموزان مبتلا به دیسلکسیا ممکن است در خواندن کلمات با دقت، هجی کردن و نوشتن کلمات نیز مشکل داشته باشند. اگرچه توانایی ذهنی عمومی آنها نرمال یا بالاست، مشکلات مرتبط با دیسلکسیا باعث میشود تا در مدرسه و محیطهای آموزشی با چالش مواجه شوند.
دیسلکسیا معمولاً بهعنوان یک اختلال عصبی-تکاملی شناخته میشود و ممکن است از نظر ژنتیکی منتقل شود. درمان معمولاً شامل استفاده از روشهای آموزشی خاص و تکنیکهای تطبیقی برای بهبود مهارتهای خواندن است.
توضیح ساده اختلال خواندن:
اختلال خواندن یعنی وقتی یک دانشآموز برای یاد گرفتن خواندن و فهمیدن کلمات و جملات مشکل دارد. بچههایی که این مشکل را دارند، معمولاً وقتی میخواهند کلمهها را بخوانند یا بنویسند، گیج میشوند و نمیتوانند آنها را درست تشخیص دهند. حتی ممکن است کلمات را برعکس ببینند یا صداهای حروف را بهسختی یاد بگیرند. این مشکل به معنی این نیست که آنها هوش پایینی دارند؛ بلکه مغز آنها به یک روش متفاوت کار میکند. با تمرین و کمکهای مخصوص، مثل روشهای سادهتر خواندن، میتوانند بهتر یاد بگیرند و در مدرسه موفق شوند. این مشکل اغلب از بچگی شروع میشود و ممکن است بهصورت ارثی به وجود بیاید.
دکتر فتانه امیری
تغییرات اولیه مغز ممکن است باعث اوتیسم شود
نویسنده: Mario Aguilera
ترجمه : دکتر فتانه امیری
محققان بینش های مهمی را در مورد چگونگی ایجاد اختلالات طیف اوتیسم (ASD) در مراحل اولیه شکل گیری مغز کشف کرده اند. با استفاده از تحقیقات روی مدلهای موش، این تیم کشف کردند که عوامل محیطی که باعث علائم مشابه اوتیسم میشوند با تغییرات اولیه در فعالیت انتقالدهندههای عصبی در مغز مرتبط هستند.
به طور خاص، آنها مشاهده کردند که تغییر موقت از انتقال دهنده عصبی بازدارنده GABA به انتقال دهنده عصبی تحریکی گلوتامات در موش های نوزاد می تواند منجر به ایجاد رفتارهای مشابه ASD، مانند اعمال تکراری و کاهش تعامل اجتماعی، در آینده شود. با مداخله در این مرحله اولیه و معکوس کردن سوئیچ انتقال دهنده عصبی، محققان توانستند از بروز این رفتارها در بزرگسالی جلوگیری کنند.
حقایق کلیدی
تغییرات اولیه انتقال دهنده عصبی در قشر پیش پیشانی مغز ممکن است باعث تحریک ASD شود.
مداخله در مراحل اولیه رشد مغز از رفتارهای مشابه اوتیسم در موش جلوگیری کرد.
مطالعه راه های جدیدی برای مداخله زودهنگام در اختلالات طیف اوتیسم ارائه می دهد.
اختلالات طیف اوتیسم (ASD) شامل آسیب خفیف تا شدید در توانایی های اجتماعی، رفتاری و ارتباطی است. این اختلالات می توانند به طور قابل توجهی بر عملکرد در مدرسه، شغل و سایر زمینه های زندگی تأثیر بگذارند.
با این حال، محققان در مورد چگونگی ظهور این اختلالات در مراحل اولیه رشد دانش کافی ندارند.
عصببیولوژیستهای دانشگاه کالیفرنیا سن دیگو شواهدی از تغییر رشد سیستم عصبی در مدلهای موش مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم یافتهاند.
آنها اشکال محیطی ناشی از ASD را به تغییرات در انتقال دهنده های عصبی، پیام رسان های شیمیایی که به نورون ها اجازه می دهند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، مرتبط کردند.
آنها همچنین کشف کردند که دستکاری این انتقال دهنده های عصبی در مراحل اولیه رشد می تواند از بروز رفتارهای اوتیسم مانند جلوگیری کند.
پروفسور نیکلاس اسپیتزر از دپارتمان نوروبیولوژی و موسسه کاولی گفت: «در جستجوی دلایل ریشه ای رفتارهای اختلال طیف اوتیسم در مغز، ما متوجه تغییر اولیه در انتقال دهنده های عصبی شدیم که کاندیدای خوبی برای علت اصلی است.
برای مغز و ذهن کنترل وقایع اولیه ای که باعث ایجاد ASD می شوند ممکن است به توسعه اشکال جدیدی از مداخله برای جلوگیری از بروز این رفتارها کمک کند.
تشخیصهای ASD در سالهای اخیر افزایش یافته است، اما اینکه چگونه این اختلالات در سطوح حیاتی سلولی و مولکولی ظاهر میشوند به خوبی شناخته نشده است.
نویسنده اصلی این مطالعه، دستیار دانشمند پروژه Swetha Godavarthi، و همکارانش بیان انتقال دهنده های عصبی را در قشر پیش پیشانی داخلی، ناحیه ای از مغز که اغلب در افراد مبتلا به ASD تحت تاثیر قرار می گیرد، بررسی کردند.
آنها این فرضیه را آزمایش کردند که تغییرات در نوع انتقال دهنده عصبی بیان شده توسط نورون ها در قشر جلوی مغز می تواند مسئول یک عدم تعادل شیمیایی باشد که باعث رفتارهای مشابه ASD می شود.
مطالعات قبلی افزایش بروز ASD را در فرزندان نشان داده بود، زمانی که زنان باردار پاسخ ایمنی افزایش یافته داشتند یا در سه ماهه اول در معرض داروهای خاصی قرار گرفتند (اشکال محیطی ASD).
محققان ASD را در موش ها با تزریق این عوامل محیطی در داخل رحم به موش ها بازتولید کردند. این عوامل باعث از بین رفتن مختصر انتقال دهنده عصبی “GABA” که مهار کننده است و افزایش انتقال دهنده عصبی “گلوتامات” که تحریک کننده است در موش های نوزادی شد.
اگرچه این سوئیچ فرستنده گابا به گلوتامات پس از چند هفته خودبهخود معکوس شد، موشهای بالغ رفتارهای تغییر یافته نظافت مکرر و کاهش تعامل اجتماعی را نشان دادند.
نادیده گرفتن این کلید فرستنده اولیه در موش های نوزاد از ایجاد این رفتارهای اوتیسم مانند در بزرگسالان جلوگیری کرد.
اسپیتزر میگوید: «بیان محرک گابا در نورونهایی که گابا را با گلوتامات جایگزین کردهاند، از بروز رفتارهای تکراری کلیشهای و کاهش تعامل اجتماعی جلوگیری میکند.
این یافتهها نشان میدهد که تغییر فعالیت الکتریکی و نورونهای هیجانانگیز نامناسب در مراحل اولیه رشد میتواند مجموعه سیستم عصبی را تغییر دهد.
تغییرات در بیان انتقال دهنده های عصبی در مراحل اولیه رشد، پیامدهایی برای سایر مسائل رفتاری در مراحل بعدی زندگی دارد، زیرا بقیه سیستم عصبی پس از آن بر روی پلت فرمی از سیم کشی معیوب ساخته می شود، شبیه به خانه ای که بر روی یک پایه ناپایدار ساخته شده است.
اسپیتزر گفت: «تغییر انتقال دهنده عصبی می تواند مجموعه سیستم عصبی را تغییر دهد و تأثیر عمیقی در پایین دست داشته باشد.
محققان می گویند نتایج جدید با سایر شواهدی همخوانی دارد که نشان می دهد تغییر سیگنال در سیستم عصبی در مراحل اولیه رشد می تواند بعداً با بالغ شدن مغز پیامدهای منفی داشته باشد.
UCSD:منبع
چگونه انجام تکالیف کودکان دچار اختلالات یادگیری را مدیریت کنیم؟
چه عواملی باعث بروز اختلال یادگیری در کودکان می شود ؟
مانند بسیاری از اختلالات عوامل موثر در بروز اختلال یادگیری در کودکان مربوط به عوامل قبل از تولد، هنگام تولد و بعد از تولد است. عوامل قبل از تولد مربوط به داروهایی است که که تاثیر منفی بر رشد جنین دارد. انواع الکل ها و مواد مخدر که والدین مصرف می کنند برای جنین خطرناک است. اشعه عایی که مادر در معرض آنها قرار می گیرد و استرس هایی که در هنگام بارداری برای مادر ایجاد می شود، از عوامل موثر برآمادگی ابتلای جنین به اختلالات یادگیری پس از تولد است
اتفاقات زمان بارداری اعم از ضربه به سر نوزاد، نرسیدن اکسیژن به کودک می تواند مشکلات جسمی و ذهنی برای کودکان ایجاد می کند. از عوامل بعد از تولد تصادفاتی که باعث ضربه های مغزی و عصبی می شود، مسمومیت های شیمیایی، حوادث طبیعی و هر عاملی که منجر به کندی رشد عصبی برای کودکان می شود می توان نام برد. محیطهایی که از نظر آموزشی ضعیف هستند و یا دچار کمبود محرک انگیزشی برای ایجاد فعالیت های یادگیری در کودکان است شرایط را برای اختلال یادگیری در کودکان فراهم و تشدید می کند.
وظایف والدینی که فرزند مبتلا به اختلال یادگیری دارند
فرزندتان را از نظر سلامت جسمی و ذهنی توسط متخصصین چک کنید.
اسباب بازی های ساده و کاربردی برای فرزندتان بخرید
در پاسخ به سوالات او از جملات ساده و مختصر و تفهیمی استفاده کنید.
اوفات بیشتری برای بازی با او اختصاص دهید
برای فرزندتان کتاب بخوانید و او را به کتابخوانی تشویق کنید
هیچگاه او را سرزنش نکنید و به جای ایراد گرفتن نقاط مثبت او را یادآور شوید
فضای منزل و محل آموزشی را امن و آرام کنید
به او مسولیت های ساده بدهید و استقلال و اعتماد به نفس او را تشویق کنید
مطالب آموزشی فرزندتان را ساده و در گام های کوچک ارایه دهید
تمرینات مستمر و تشویق پیشرفت های هر چند کوچک او را فراموش نکنید
ارتباط مستمر با مدرسه و معلم و مدیر او داشته باشید
معلم او را بخاطر صبوری و همراهی با شما و فرزندتان تقدیر کنید
این بخش از سایت برای ارایه نکات آموزشی در مورد دانش آموزان دارای معلولیت و کودکان دچار اختلالات یادگیری ، اتیسم و بیش فعالی است . هدف ارایه نکات ساده و مهمی است که میتواند به والدین و معلمان کمک کند تا راهکار مناسبی برای حل مشکلات یادگیری و رفتاری کودکان در پیش بگیرند.
قبل از هر چیز باید شباهت ها و تفاوت های چند اصطلاح رایج “اختلال ، سندرم و بیماری” در حوزه روانشناسی را که بسیارپر تکرار هستند را مشخص کنیم . این اصطلاحات گاها و اشتباها به جای هم استفاده می شوند که لازم هست معلمین و والدین با تشخیص هر کدام ، راه درمانی مناسب را پیش بگیرند. توضیح کوتاه در مورد هرکدام از کلمات اختلالات و سندرم و بیماری ارائه داده میشود.
سندرم Syndrome به مجموعه ای از ناهنجاری هایی گفته میشود که قابل تشخیص هستند و معمولا در فرد با هم پدیدار می شوند. سندرم ها اکثرا به نام پزشکی که اولین بار آنها را در افراد تشخیص داده نامگذاری شده اند. مانند سندرم داون ، سندرم اسپرگر ، سندرم استکهلم…..
بیماری lllness وجود مشکلی در بدن است که باعث مختل شدن عملکرد طبیعی بدن می شود و هر بیماری علایم و نشانه های خاص خود را دارد. بیماری وضعیتی ثابت دارد ولی سندرم به گروهی از علایم اشاره دارد. بیماریها توسط پزشک تشخیص داده میشوند در حالیکه اختلالات باید توسط رانپزشک و روانشناس مورد بررسی و تشخیص قرار بگیرد.
گاهی اوقات نیز یک سندرم ممکن است به دلیل تعدادی از بیماری ها ایجاد شود
اختلال Disorder به معنی بی نظمی و آشفتگی است و به مشکلات ناشی از یک بیماری گفته می شود که در قسمتی از بدن یا ذهن افراد وعملکرد آنها ایجاد می کند . مانند اختلالات یادگیری ، اختلالات روانی و رفتاری. اختلال از کلمه بیماری که نوعی ناخوشی بدنی و ذهنی است متمایزاست .
اختلالات یادگیری چیست ؟
اگر کودک شما با وجود داشتن هوش طبیعی و بهره مندی ازامکانات آموزشی مناسب ، در مدرسه و انجام تکالیف مشکل دارد ، مطالبی که در این بخش ارایه می شود به شما کمک می کند مشکلات یادگیری کودکتان را تشخیص دهید و تا اندازه ای رفع نمایید.
خیلی ساده باید بدانید کودکان و بزرگسالانی که دچار اختلال یادگیری هستند یزها را متفاوت می بینند و متفاوت درک می کنند . این افراد ازبا اینکه از هوش طبیعی برخوردارند ولی در یادگیری اطلاعات و مهارت های جدید و استفاده از آنها دچار مشکل هستند.
رایج ترین انواع اختلالات یادگیری شامل مشکلات خواندن ، نوشتن ، محاسبه کردن و استدلال است . باید دقت شود نوع آموزش کودکانی که دارای ناتوانی یادگیری هستند باید متناسب با سبک های یادگیری مخصوص آنها باشد تا بتوانند در فراگیری دروس موفق عمل کنند.
علایم اختلالات یادگیری چیست ؟
توجه به علایم و نشانه های شایع اختلالات یادگیری در سنین مختلف ، می تواند به والدین و مربیان به حل مشکل کودکان کمک کند. این علایم میتواند شامل مشکلات تلفظ کلمات ، مشکل در ریتم و قافیه ، مشکل در یادگیری الفبا ، اعداد، رنگ ها ، اشکال و روزهای هفته ، مشکل در انجام کارهای روتین … باشد.
در سنین بالاتر مشکلاتی مانند درک محاسبات ریاضی ، مشکل در درک سوالات تشریحی ، عدم علاقه به خواندن و نوشتن ، دست خط بد ، بی انضباطی ، عدم توانایی در بیان افکار ، نوشتن کلمات با املاهای متفاوت ، مشکل در بخاطر سپاری مطالب ، مشکل در یادگیری ارتباط بین حروف و کلمات ، …..
چه عواملی باعث بروز اختلالات یادگیری می شود ؟
عوامل ژنتیکی و خانوادگی
عوامل دوران بارداری و نوزادی
اسیب های روانی
ضربه های جسمی
مصرف مواد سمی