به گزارش پایگاه خبری پهنه پرواز به نقل از دکتر فوت ، دیابت یکی از شایع ترین بیماری های مزمن متابولیکی در جهان است که میلیون ها نفر را درگیر کرده. در کنار دارو و انسولین، رژیم غذایی نقش کلیدی در کنترل این بیماری دارد. در این میان، میوه ها و سبزیجات، به ویژه آن هایی که قند پایین و خواص آنتی اکسیدانی دارند، مورد توجه ویژه قرار می گیرند.
یکی از این خوراکی های مفید لیمو ترش است؛ میوه ای ترش مزه و سرشار از ویتامین C که ممکن است نقش مهمی در مدیریت دیابت ایفا کند.
اما آیا واقعاً لیمو برای دیابتی ها مفید است؟ چطور باید مصرف شود؟ آیا می‌تواند به کاهش قند خون کمک کند یا فقط یک مکمل غذایی ساده است؟
لیمو چیست و چه ترکیباتی دارد؟
لیمو از خانواده مرکبات است و معمولاً به شکل تازه، آب گیری شده یا حتی در قالب پوست خشک شده در غذاها و نوشیدنی ها استفاده می شود. مهم ترین ترکیبات موجود در لیمو عبارتند از:
ویتامین C (اسید اسکوربیک)
فلاونوئیدها (مانند هسپریدین و نارینجنین)
اسیدسیتریک
فیبر (مخصوصاً پکتین در پوست و پالپ)
پتاسیم
مقدار بسیار کمی قند طبیعی (کمتر از بسیاری میوه های دیگر)
این ترکیبات هرکدام خواص خاصی دارند که ممکن است در کنترل قند خون و التهاب های مرتبط با دیابت مفید باشند.
تأثیر لیمو بر قند خون
لیمو دارای شاخص گلیسمی بسیار پایینی است. شاخص گلیسمی (GI) نشان می دهد که یک غذا چقدر سریع قند خون را بالا می‌برد. غذاهایی با GI پایین، مثل لیمو، قند خون را به آرامی افزایش می دهند که برای دیابتی ها ایده آل است.
پکتین موجود در پالپ و پوست لیمو نوعی فیبر محلول است که باعث کاهش جذب قند در روده می شود. این عملکرد به کنترل بهتر قند خون بعد از وعده های غذایی کمک می کند.
برخی مطالعات حیوانی و انسانی نشان داده اند که فلاونوئیدهای لیمو، به خصوص هسپریدین، ممکن است حساسیت سلول ها به انسولین را افزایش دهند؛ به این معنا که بدن بتواند از انسولین موجود بهتر استفاده کند.
دیابت با سطح بالایی از التهاب مزمن و آسیب های اکسیداتیو همراه است. لیمو با داشتن ویتامین C و فلاونوئیدها، خاصیت آنتی اکسیدانی قوی دارد و می‌تواند در کاهش این آسیب ها مؤثر باشد.
مصرف لیمو در رژیم دیابتی ها
در مورد لیمو و دیابت، یکی از ساده ترین روش های مصرف لیمو، نوشیدن آب لیموی تازه (بدون شکر) در صبح یا همراه با غذاست. این نوشیدنی به هضم غذا کمک می‌کند، جذب آهن را افزایش می‌دهد و قند خون را به طور ناگهانی بالا نمی برد.
نکته: افزودن کمی آب لیمو به سالاد، سبزیجات یا ماهی، هم طعم را بهتر می‌کند و هم ارزش غذایی را بالا می برد.
پوست لیمو نیز سرشار از آنتی اکسیدان و فیبر است. می توانید مقدار کمی پوست رنده شده لیمو را در ماست، سالاد یا سوپ بریزید. البته باید از لیموهای ارگانیک استفاده شود تا از باقی مانده سموم شیمیایی در پوست جلوگیری شود.
چای سبز با چند قطره لیمو، یا حتی دمنوش زنجبیل و لیمو، ترکیبی عالی برای دیابتی هاست. این ترکیب هم متابولیسم را تقویت می کند و هم به کنترل قند خون کمک می کند.
آیا لیمو قند خون را پایین می‌آورد؟
در مورد لیمو و دیابت، شاید این سؤال برای بسیاری مطرح باشد که آیا لیمو مثل دارو عمل می کند و باعث کاهش فوری قند خون می‌شود؟
پاسخ کوتاه این است: نه، ولی کمک کننده است.
لیمو قند خون را به شکل فوری و مانند انسولین یا داروهای خوراکی پایین نمی آورد، اما در کاهش تدریجی و کنترل نوسانات قند خون نقش دارد. بنابراین مصرف روزانه لیمو به‌عنوان بخشی از یک رژیم سالم، اثر مثبت بلند مدت دارد.
موارد احتیاط در مصرف لیمو
با وجود تمام فوایدی که گفتیم، برخی نکات احتیاطی هم باید رعایت شوند:
اسیدی بودن لیمو ممکن است برای کسانی که زخم معده یا ریفلاکس دارند، ایجاد مشکل کند.
مصرف زیاد آب لیمو ممکن است باعث ساییدگی مینای دندان شود؛ بهتر است از نی استفاده شود یا بعد از آن دهان با آب شسته شود.
در برخی موارد خاص، لیمو ممکن است با داروهای خاص (مثل داروهای ضد انعقاد خون) تداخل داشته باشد. در صورت مصرف دارو، با پزشک مشورت شود.
نکاتی برای انتخاب و نگهداری لیمو
همیشه سعی کنید لیمو تازه و طبیعی را به لیموهای شیشه ای یا فرآوری شده ترجیح دهید.
لیموهای زرد و سفت که پوست براق دارند، کیفیت بهتری دارند.
برای نگهداری بلند مدت، می‌توانید آب لیمو را در قالب یخ ساز فریز کرده و به‌صورت مکعبی استفاده کنید.
پوست لیمو را هم می‌توان خشک و پودر کرد و در غذاها یا دمنوش ها به‌کار برد.
لیمو بهتر است یا سایر مرکبات؟
در مورد لیمو و دیابت، اگر بخواهیم لیمو را با سایر مرکبات مثل پرتقال، گریپ فروت یا نارنگی مقایسه کنیم، باید گفت که:
لیمو کم ترین قند را دارد.
مقدار ویتامین C آن بالا و قند آن بسیار پایین است.
گریپ فروت نیز مفید است ولی می‌تواند با برخی داروها تداخل داشته باشد.
پرتقال با اینکه ویتامین C دارد، قند بیشتری دارد و باید در حد اعتدال مصرف شود.
در نتیجه، لیمو از نظر ایمنی و اثر مثبت بر قند خون، بهترین گزینه بین مرکبات برای دیابتی هاست.
