بدن زن صرفاً یک کالبد زیستی نیست؛ بیشتر شبیه دفتری قدیمی است که هر تجربه خطی تازه بر صفحاتش میگذارد. برخی خطها پررنگاند و برخی آنقدر ظریف که تنها خود فرد سرچشمهشان را میفهمد. بسیاری از زنان پس از تجربهٔ آزار یا موقعیتهای ناامن، پیش از آنکه بتوانند آن تجربه را به زبان بیاورند، نخست تغییر را در سکوت بدنشان احساس میکنند؛ انگار نقشهٔ درونی بدن آرام آرام جابهجا میشود.
بدن در سکوت وارد حالتی از هشیاری مداوم میگردد؛ هشیاریای که بیش از آنکه شبیه اضطراب باشد، بازتاب سالها پیامهای جنسیتزدهای است که جامعه بهتدریج به زنان آموخته است: مراقب نگاهها، قضاوتها و مرزهای نادیدنی باشند.
گاهی بخشی از بدن دور میشود، کمرنگ میشود یا از حس میافتد؛ گویی پیوند ذهن و تن در برخی مرزها سست شده است. در روایتهای بالینی، این تجربهها اغلب با عباراتی مانند سینهٔ سنگین یا نفسی کوتاه بیان میشوند؛ حالتی بین درد و بیحسی. انجمادی آرام که نه بیماری محسوب میشود و نه میتوان نادیدهاش گرفت. این وضعیت تنها پاسخ به یک رخداد نیست، بلکه صدای رسوبیافتهٔ فرهنگی است که سالها بدن زن را نه خانهای امن، بلکه مکانی برای کنترل و قضاوت تعریف کرده است.
وقتی این الگوها ادامهدار میشوند، مغز نیز همراهشان تغییر میکند. شبکههایی که باید پیامهای درونی بدن را تشخیص دهند، کمکم به سمت پایش نگاه و قضاوت بیرونی منحرف میشوند. بدنی که باید به نیازهای طبیعی مانند گرسنگی، خستگی یا آرامش پاسخ دهد، سیگنالهای خود را گم میکند. برخی احساسات بیش از حد برجسته میشوند و برخی دیگر در پسزمینه محو میشوند. به همین دلیل، تجربهٔ بدن زنانه صرفاً مجموعهای از واکنشهای فیزیولوژیک نیست؛ بلکه میدان اجتماعیای است که کوچکترین انقباض عضلات هم از آن تأثیر میپذیرد.
در چنین شرایطی، بدن به نقطهٔ تلاقی تاریخ، فرهنگ و تروما تبدیل میشود. واکنشهای فیزیولوژیک تنها بازتاب تجربههای فردی نیستند، بلکه نشانهٔ ساختارها و فشارهایی هستند که هنوز در زندگی زنان حضور دارند. با این حال، همین بدن میتواند آرامآرام مسیر شفا را پیدا کند؛ گاهی با یک لمس امن، گاهی با نفسی که پس از مدتها تا عمق ریه میرود و گاهی با لحظهای کوتاه از حضور کامل در اکنون. این لحظهها شاید کوچک باشند، اما همچون صفحهای سفید در همان دفتر قدیمی عمل میکنند؛ جایی که زن میتواند نقشهٔ بدنش را دوباره و اینبار به دست خودش بازنویسی کند، بیهراس از قوانینی که همیشه پیش از او نوشته شدهاند.
در چهارمین جلسهٔ سلسله نشستهای Disembodied به موضوع «غیربدنمندی در بدن زنانه» پرداخته خواهد شد. حضور در این جلسه به تمام زنان، و نیز مردانی که برای زنان زندگی خود اهمیت قائلاند، اکیداً توصیه میشود.
منبع : کانال ابنورمال
برچسبها:
تروما، بدنمندی، زنان، خشونت جنسیتی، روانتن، فرهنگ و بدن، سلامت روان زنان، تجربه زیسته زنان، مطالعات جنسیت، Disembodied





