درحالیکه عموما تصور میشود اثرات آفتاب سوختگی پیامد آسیبدیدگی DNA است، مطالعه جدیدی تئوری متفاوتی پیشنهاد میکند.
به گزارش پایگاه خبری پهنه پرواز به نقل از زومیت ، اگر مدت زمان زیادی بدون محافظت زیر نور خورشید بمانیم، پوستمان قرمز شده و میسوزد. توضیح معمول درباره این واکنش التهابی دردناک پوست به این صورت است که یک سری از اثرات به دنبال آسیب به دیانای بافت پوست ایجاد میشود. این آسیبها باعث شروع زنجیرهای از واکنشها میشوند که درنهایت درد و التهاب پوست را در پی دارد.
اما طبق مطالعه جدیدی که روی موشها و سلولهای پوست انسان انجام شده، لحظات اولیه آفتابسوختگی کمی متفاوت از چیزی است که قبلا تصور میشد. آنا کنستانس ویند، زیستشناس مولکولی از دانشگاه کپنهاگ میگوید: «فکر میکردیم آفتابسوختگی باعث آسیب به DNA، مرگ سلولها و التهاب میشود.» اما پژوهش جدید او نشان میدهد این اثرات به دلیل آسیبدیدن RNA رخ میدهد و نه DNA.
اصطلاح «آفتابسوختگی» به نوعی اشتباه است. برخلاف سوختگیهای حرارتی خفیف که به دلیل حرارت و آسیبدیدگی پروتئینهای بدن ایجاد میشوند، آسیب آفتابسوختگی به دلیل تابش طولانیمدت پرتوهای فرابنفش B با طول موج کوتاهتر رخ میدهد.
صرفنظر از اینکه آسیب ناشی از آفتابسوختگی چگونه ایجاد میشود، نتیجه یکی است: استرسهای سلولی به سیستم ایمنی درمورد تهدیدی بالقوه هشدار میدهند و این امر آغاز واکنش زنجیرهای شیمیایی را به دنبال دارد. این واکنش باعث میشود برخی رگهای خونی گشاد و برخی دیگر تنگ شوند و حساسیت به درد افزایش یابد.
تعیین عواملی که باعث واکنشهای شیمیایی مذکور میشوند، میتواند پیچیده باشد. برای مثال، خود گرما میتواند واکنشهایی را ایجاد کند. تغییرات ناگهانی در میزان آب، گونههای فعال اکسیژن و حتی پارگیهای ساده در سلولها میتوانند سیگنالهایی به سیستم ایمنی ارسال کنند که سریع وارد عمل شود. آنا ویند میگوید: «آسیب به دیانای جدی است، زیرا جهشها به نسلهای بعدی سلولها منتقل میشوند، اما آسیب به RNA باعث جهشهای دائمی نمیشود. قبلاً فکر میکردیم به شرطی که DNA سالم باشد، RNA اهمیت کمتری دارد، اما آسیب به RNA اولین چیزی است که باعث شروع واکنش دربرابر اشعه فرابنفش میشود.»
آنا وند و همکارانش این موضوع را با استفاده از موشهایی که فاقد پروتئین ZAK-alpha بودند، نشان دادند. پروتئین مذکور در پاسخ به استرس نقش دارد و با اتصال به ماشینآلات سلولی که رشتههای RNA پیامرسان را به پروتئین ترجمه میکند، میتواند در مواقعی که روند ترجمه به حالت طبیعی پیش نمیرود، به سلول هشدار دهد.
با قرار دادن موشها درمعرض اشعه فرابنفش نوع B یا آنتیبیوتیکی که موجب آغاز واکنش پروتئین ZAK-alpha میشد، مشخص شد پاسخ استرسی که توسط RNA کنترل میشود، در ایجاد علائم آفتابسوختگی اهمیت زیادی دارد.