رضایی منفرد، روان‌شناس بالینی کودک و نوجوان براین باور است که در شرایط جنگ و بحران باید روش‌های مراقبت از خود را به بچه‌ها یاد بدهیم اما این آموزش نباید به‌گونه‌ای باشد که بر اضطراب آنها بیفزاید.
به گزارش پایگاه خبری پهنه پرواز به نقل از خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مهم است بدانیم چطور با بچه‌ها درباره جنگ و اتفاق‌های ناخوشایند صحبت کنیم. زیرا هدف این است که اطلاعات لازم را در اختیارشان بگذاریم، بدون اینکه آنها را بترسانیم یا احساس ناامنی را در کودکان ایجاد یا تقویت کنیم.
زهرا رضایی منفرد، روان‌شناسی بالینی در گفت‌وگو با ایبنا توجه و در نظر گرفتن سن و درک کودک را عامل مهمی در انتقال اطلاعات به او می‌داند و می‌گوید: میزان اطلاعات و نحوه بیان آن باید متناسب با سن، درک و حساسیت‌های کودک باشد. برای مثال برای گفتن از جنگ به کودکان باید از زبان بسیار ساده و قابل فهم استفاده کنیم و به آنها بگوییم: گاهی آدم‌ها با هم دعوا می‌کنند و ممکن است کشورها هم گاهی درگیر چنین مشکلاتی شوند. همچنین باید به آنها اجازه دهیم تا پرسش‌های ذهنی خود را مطرح کنند و از احساسات‌شان بگویند.
به گفته این روان‌شناس بالینی کودک و نوجوان، بچه‌های بزرگ‌تر از ۱۰ سال، معمولاً درک عمیق‌تری دارند و ممکن است از طریق شبکه‌های اجتماعی یا دوستان اطلاعاتی درباره جنگ و دردسرهای مرتبط با آن داشته باشند. پس لازم است با آنها صادقانه اما مهربانانه صحبت کنیم و از آنها درباره احساسات‌شان بپرسیم. مثلاً: صداهایی که می‌شنوی، چقدر وحشت‌زده و نگرانت می‌کند؟ پس از آن بهتر است به کودکان فرصت دهیم تا از احساسات و نگرانی‌هاشان بگویند و ما به آنها گوش بدهیم.
رضایی منفرد براین باور است اگر کودکان، اطلاعاتی درباره جنگ نداشته باشند یا دراین‌باره کنجکاوی نکنند و چیزی نپرسند بهتر است با آنها از جنگ سخن نگوییم و ذهن‌شان را درگیر این ماجرا نکنیم. به عبارت دیگر، تنها زمانی می‌توانیم با کودکان از جنگ بگوییم که از ما پرسیده باشند وگرنه نباید اطلاعات اضافی در اختیارشان بگذاریم و به استرس‌شان اضافه کنیم.
به گفته این روان‌شناس کودک، بهتر است پدر و مادرها، اخبار را فیلتر و دسترسی بچه‌ها به گوشی‌های هوشمند را محدود کنند. همچنین لازم است والدین، روال و برنامه خود در روزهای عادی را ادامه دهند. با بچه‌ها بیشتر بازی کنند. در حضور کودکان برنامه شبکه‌های تلویزیونی را دنبال نکرده و با آنها بیشتر از قبل درمورد احساسات و نگرانی‌هاشان صحبت کنند؛ به‌ویژه با بچه‌هایی که در معرض صداهای وحشتناک یا صدای جیغ و فریاد اطرافیان خود هستند.
رضایی منفرد، همدلی با کودک را ضروری و مهم می‌داند و می‌گوید: پدر و مادرها وقتی فرزندشان ترسیده یا نگران است نباید احساسات او را نادیده بگیرند و بگویند: نترس؛ ترس که ندارد. بلکه باید با کودک همدلی کنند و بگویند که ما هم همچین احساساتی را تجربه می‌کنیم اما می‌توانیم باهم شرایط بهتری ایجاد کنیم. مثلاً می‌توانیم نقاشی بکشیم یا یک دفترچه راهنما درست کنیم و به بچه‌های دیگر بگوییم چگونه می‌توانند در این شرایط از خود مراقبت کنند؟
این روان‌شناس کودک براین باور است که باید به کودکان یاد داد در شرایط جنگ و بحران، چگونه از خود مراقبت کنند. اما همه اینها باید به‌گونه‌ای باشد که موجب استرس و اضطراب بیشتر آنها نشود و این حس را در آنها تقویت کند که در هر حالتی تنها نیستند و بزرگ‌ترها از آنها حمایت می‌کنند و طبیعی است کتاب، ابزار و روش مناسبی برای این آموزش به کودکان است.
